قدمت بافت فرشباف ایرانی به حدود ۲ تا ۳ هزار سال قبل از میلاد می‌رسد. در حفاری‌های شهر سوخته و محوطه‌های باستانی بین‌النهرین، وسایل و ابزارآلات قالی‌بافی یافت شده که نشان از قدمت ۴ تا ۵ هزار ساله رواج این هنر کاربردی در ایران زمین دارد.

قالی ایرانی، هنر ماندگار و گران قیمت مردم سرزمینمان است که البته همیشه این‌طور نیست که همه قالی‌های دستباف فوق‌العاده گران باشند بلکه بخشی از قالی‌های دستباف پشمی، تقریبا قیمتی معادل یک قالی ماشینی با کیفیت معمولی دارد.

قالی‌های دستباف پشمی که البته شاید سنگین‌تر به‌نظر بیاید ولی دوام بیشتری نسبت به قالی ماشینی دارد.

• فرش یا قالی کدام مناسب تر است ؟

به هرگونه گستردنی بافته شده «فرش» می‌گویند که شامل قالی ، گلیم ، جاجیم ، زیلو ، پلاس و… می‌شود اما به فرش پرزدار «قالی» گفته می‌شود و البته آن چیزی که باعث می‌شود قالی از قالیچه متفاوت شود، متراژ آن است.

فرش‌های پرزداری که مساحت آنها ۶ متر به بالا باشد، قالی نامیده می‌شود و به فرش‌های پرزداری که مساحت آنها ۶ متر یا کمتر از آن باشد «قالیچه» می‌گویند. خوب است بدانید که کوچک‌ترین قالیچه‌ها را هم با مساحت یک تا یک و نیم متر، برای پشتی می‌بافند.

• اختلاق قیمت برسرچیست ؟

کارشناسان قالی معتقدند ارزش هنری یک قالی یا قالیچه به نقشه ، میزان استفاده از رنگ‌های طبیعی و هماهنگی قرارگرفتن این رنگ‌ها در کنار هم بستگی دارد، اما قیمت یک قالی یا قالیچه بیشتر به نقشه و رنگ ، جنس نخ ، تار و پود و پرز آن و نوع بافت آن مرتبط است.

• انواع قالی کدامند؟

قالی تمام پشم

 فرشی که تار، پود و پرز آن از پشم باشد. این نوع قالی‌ها به دلیل جنس پرزها درشت بافت هستند. قالی خرسک که از ضخیم ترین پشم‌ها بافته می‌شود جزء این دسته است. قالی تمام پشم دارای دوام بیشتری است ، این نوع قالی سنگین و ارزان‌قیمت است .

قالی چله پشم

نوعی قالی که چله آن از پشم است ولی پرزهایش تنها از پشم نیست.

قالی تمام ابریشم

فرشی که تار و پود و پرز آن همگی از ابریشم است. این نوع قالی معمولا بسیار ریزبافت است و ارزش هنری زیاد و البته قیمت زیادی دارد. چنین قالی یا قالیچه‌ای برخلاف ظاهر نرم و نازک و ظریفش، در مقابل لکه‌ها بسیار مقاوم است و کافی است آن را با یک دستمال مرطوب و کمی شامپو فرش بشویید و مطمئن باشید تغییری در ظاهر فرش ایجاد نخواهد شد .

قالی کف ابریشم

فرشی که چله آن پشم ولی زمینه آن از ابریشم ، بافته شده است.

قالی گل ابریشم

چله این قالی‌ از پشم است ولی نقش های موجود در نقشه از نخ ابریشم و بقیه پرزها از پشم بافته می‌شود. این نوع قالی‌ها ممکن است قیمت کمتری نسبت به فرش دستباف تمام ابریشم داشته باشند اما ارزش هنری زیادی دارند.

• عیب و ایراد قالی را بهتر تشخیص دهید :

- گاهی رنگ قسمت بالای زمینه قالی از رنگ قسمت پایینی آن کم‌رنگ‌تر یا پررنگ‌تر است. خوب نگاه کنید ، این مشکل قیمت قالی را به نصف کاهش خواهد داد .

- اگر اندازه فاصله لبه حاشیه بالایی قالی تا وسط ترنج، بیشتر یا کمتر از ۳ سانتی‌متر با اندازه فاصله آن تا لبه حاشیه پائینی تفاوت داشته باشد، از قیمت قالی بسیار کم می‌شود .

- گره‌های پشت قالی باید منظم، پشت‌سر هم و یک‌اندازه باشد و گره نامنظم و گاهی با فاصله نشانگر این است که در یک فرش ۵۰ رج که باید در هر ۷ سانتی‌متر ۵۰ گره داشته باشد، گره‌ها کمتر است، یا گره‌ها خوب شانه نخورده و پرزها کشیده نشده است .

- گل‌های قالی اعم از شاه‌عباسی، ستاره‌ای و… اندازه استانداردی دارند که این تناسب را می توان از طریق گل‌های قرینه، می توان تشخیص داد .

برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت قالیخان مراجعه کنید .